Medijana
Medijana (lat. Mediana) je arheološki lokalitet u istocnom delu današnjeg Niša pokraj puta za Nišku Banju. Tokom Rimskog
carstva je bilo luksuzno predgrade kasnoantickog grada i vojnog logora Nais, gde je pored reke Nišave i termalnih izvora bio
sagraden velelepni carski letnjikovac, sa pratecim vilama i drugim objektima. Konstantin Veliki i drugi rimski carevi koji su
dolazili u Nais, odsedali su u Medijani. Medijana obuhvata luksuzno carsko imanje sa velikom ekonomijom koje je podignuto
pocetkom IV veka za vladavine Konstantina Velikog. Carska vila (vila sa peristilom) od 6.000 kvadratnih metara, sa raskošnim
mozaicima i lepim freskama, ukrašenim stubovima, sa termama i žitnicama, sistemom vodosnabdevanja (akvedukt i vodotoranj)
prostirala se na oko 40 hektara uredenih parkova i šuma. U medijani su pronadeni mnogi rimski predmeti, od keramike i metala,
kao i dekorativnih od mermera. U jednoj prostoriji otkrivena je 1972. godine grupa oštecenih statua. Na njima su predstavljeni
Askelepije, Higija, Dionis, Herkul i Satir. Krajem 4. veka Medijana je stradala u požaru.
Nais i Medijana su potpuno uništeni u vreme hunske najezde 441. godine. Pocetkom 8. veka, u vreme prodora Slovena i Avara,
carski grad i letnjikovac za sva vremena su opusteli.
